کتابخانه مجلس شورای اسلامی، تاریخ پر فراز و نشیب تاریخ معاصر را در دل خود جای داده است. از شکل گیری و تاسیس کتابخانه آن در سال های دور گرفته تا نگهداری و جمع آوری اسناد، تصاویر، اشیا و… که همه آنها گویای فرهنگ غنی قانون و قانون پذیری ایرانیان است. در سالروز مجلس شورای اسلامی با علی ططری؛ دبیر گروه علمی اسناد موزه مجلس شورای اسلامی گفت و گویی کرده ایم که می خوانید :

علی ططری، با اشاره به یکصد و چهاردمین سال حیات پارلمان در ایران گفت: بعد از ژاپنی ها، ما  ایرانی ها دومین کشوری هستیم که در سال ۱۲۸۵ خورشیدی به تاسیس نهاد قانون گذاری پرداختیم. به بیان دیگر در قاره پهناور آسیا دومین کشوری که حاکمیت قانون را نهادینه کرد، ایران بود ؛ بنابراین به مناسبت سالروز مجلس شورای اسلامی و همزمان با شهادت شهید مدرس- مهم ترین چهره مجلس شورای اسلامی حتما باید نیم نگاهی به عملکرد و تاریخچه پر سابقه آن داشته باشیم. 
وی در ادامه افزود: امسال به دلیل بیماری کرونا، اقدامات زیادی در زمینه گرامی داشت سالروز مجلس شورای اسلامی صورت نگرفته است، اما در یک سال گذشته در دو بخش؛ شخصی ( ارائه تألیفات و مقالات خودم ) و بخشی به صورت سازمانی اقداماتی صورت گرفته است. در حوزه شخصی مسئولیت برگزاری همایش های مجلس را به عنوان دبیر علمی برعهده داشتم. در واقع ۲۴ دوره حیات مجلس شورای ملی را بین سال های ۱۲۸۵ تا ۱۳۵۷در همایش ها بررسی کردیم. بیش از ۴۰۰ مقاله به همایش ها ارائه و این مقالات منتشر شد.

استاد دانشگاه امیر کبیر افزود: سعی کردیم تاریخ و سابقه مجلس شورای اسلامی را در برخی مجامع بین المللی با ارائه تالیفاتی چون “ساختار اداری و مالی نخستین مجلس شورای ملی” معرفی کنیم که این اثر در توکیو منتشر شد. همچنین در مجامع مختلف با نشست ها و کارگاه های تخصصی  حضور داشتیم.

وی ادامه داد: خوشبختانه طی این سال ها در حد توان توانستیم، سابقه مجلس شورای اسلامی را معرفی کنیم؛ در این راستا از پژوهشگران و محققان داخلی و خارجی دعوت کردیم و اسناد و منابع مجلس را در خدمت آنها قرار دادیم. شایان ذکر است به صورت سازمانی هم تحقیقاتی بر روی استانداردهای شکل گیری یک پارلمان، ساختار و کارکرد های پارلمان های دنیا انجام دادیم. اگر کشوری بخواهد توسعه و پیشرفت کند _البته نه فقط در حوزه دموکراسی و مردم سالاری و حوزه های اقتصادی و اجتماعی_ بی شک نهاد پارلمان در راس آن نهادها  قرار دارد. 

دبیر گروه علمی اسناد موزه مجلس شورای اسلامی خاطر نشان کرد: اگر قوانین محکم و مستدلی در قوه مقننه و پارلمان هر کشوری تصویب شود و در گام بعدی نظارت درستی صورت گیرد، بسیاری از مشکلات مردم و کشور به صورت طبیعی حل می شود و این امر منجر به جلب اعتماد مردم می شود و ترسیم چشم انداز آینده در تداوم آن ایجاد می شود. کشورهایی که در دنیا به عنوان توسعه یافته _در تمام ارکان سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و…_ از آنها نام می بریم، پارلمان های قدرتمند و با سابقه ای دارند. از این رو به این موضوع بیشتر پرداختیم.

علی ططری با اشاره به حضور چشم گیر پژوهشگران در خارج از کشور عنوان کرد: بخشی از این پژوهشگران جذب  موسسات و دپارتمانهای پژوهشی چون ایران شناسی، اسلام شناسی، خاورمیانه شناسی و… در خارج از کشور هستند و آنچه مسلم است ماموریت ما این بود که اسناد و منابع دست اول را باید در اختیار آنها قرار می دادیم. یکی از نقاط ضعفی که در این حوزه وجود داشت، کمبود منابع بود که باعث تحلیل های ناصواب بعضی از پژوهشگران می شد، چون به راحتی و سهولت به اسناد دسترسی نداشتند و روش تحقیق آنها قویاً علمی تر بود. بنابراین ما سعی کردیم با دیجیتالی کردن منابع و انتشار منابع در لوح فشرده و قرار دادن فهرست منابع در پایگاه های اطلاعاتی مان تا حد زیادی این ضعف را جبران کنیم.

وی گفت: در ۱۰ سال اخیر، شاهد بسیاری  از پایان نامه ها و تحقیقات و پژوهش های(دانشگاه ها و پژوهشکده های خارج و داخل ایران) بودیم که به سمت و سوی حوزه پارلمان و نهاد قانون گزاری پیش رفته اند. موضوعاتی چون بررسی انتخابات ها، بررسی مسائل سیاسی و اجتماعی و فرهنگی و بخشی به تاریخ محلی (اسناد عرایض محلی، مهم ترین اسنادی که داریم و مردم شکوایه های خود را به مجلس نوشته اند) پرداخته اند. در مجموع مرکز اسناد متولی انتشار بیش از ۸۰ اثر است.
علی ططری، دبیر گروه علمی اسناد کتابخانه موزه مجلس شورای اسلامی ادامه داد: پژوهشگران خارجی اسناد را به صورت مشخص به صورت کتاب در نیاوردند اما آنها از اسناد منتشر شده ما به صورت فیش های تحقیقاتی، مقاله ها یا سخنرانی ها به عنوان منابع دست اول در تحقیقاتشان بهره بردند. ما بسیاری از نشریات کتابخانه موزه  مجلس شورای اسلامی را به صورت لوح فشرده منتشر کردیم و در اختیار پژوهشگران خارج از کشور به صورت رایگان قرار دادیم و از این طریق در دسترس تمام دنیا قرار گرفت.

 استاد دانشگاه الزهرا از ارتباط پژوهشی کتابخانه موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی با اکثر دانشگاه ها و پژوهشگران معتبر دنیا خبر داد و گفت: ۳۰ نفر از پژوهشگران معتبر دنیا را برای بازدید از تحقیقات و پژوهشهای حوزه پارلمان دعوت کردیم و منابعی که در حوزه نسخ خطی، اسناد و نشریات نیاز داشتند در اختیار آنها قرار دادیم. آنچه واضح در اساسنامه کتابخانه مجلس آمده و جزو  ماموریت های ما است، انتشار منابع پارلمانی به هر نحو ممکن است. منابع ما صرفا مربوط به فرهنگ و تمدن و سابقه ایران است. بنابراین در حوزه اسناد به لحاظ امنیتی اسنادی نداشتیم که با منافع ملی ما در تضاد باشد. از این جهت این دغدغه از عهده ما برداشته شد و ما توانستیم به پژوهشگران آشنای داخلی و خارجی خدمات ارائه دهیم.
وی در ادامه گفت: شرایط کنونی چون تحریم ها و کرونا بر روی پژوهش ها و تحقیقات پارلمان سایه افکنده لذا شرایط كنوني برای پژوهش و تحقیقات عالی نیست و در حال حاضر به بررسی پژوهش های گذشته می پردازیم. .همچنین قصد داریم کارهایی که به پژوهشگران در این پنج الی شش سال گذشته، سفارش دادیم را آراسته و منتشر کنیم

علی ططری افزود: به دلیل سابقه پارلمانی که در قاره آسیا و جهان داریم، حتما باید سالروز شکل گیری مجلس شورای اسلامی را در خور سابقه ۱۱۴ ساله اش، تکریم کنیم.این مناسبت ها فرصتی است که رسانه ها با رسالتی که بر عهده دارند بدون اقماض و شفافیت عملکرد مجلس را در حال و گذشته مورد بررسی قرار دهند و این روند را باید تحکیم ببخشیم و نقاط ضعف و قدرت  را استخراج و آسیب شناسی کنیم.

منبع: سایت موزه انقلاب اسلامی و دفاع مقدس