گزارشگر: ططری،علی؛

(۱ صفحه – از ۲۷ تا ۲۷)

درآمد:

علی­رغم پیشرفت علم و تکنولوژی در جهان امروز. که البته کشور ما نیز از این امر مستثنی نبوده است، تحقیق، تتبع و تدوین در زمینه علوم انسانی بخصوص در حوزه­ های فلسفه، کلام، ادیان و عرفان در ایران در حاشیه است. این حوزه­ ها در قرون متمادی با تربیت بزرگانی بی­ بدیل، افتخار تمدن ایرانی، اسلامی محسوب شده­ اند. حتی برخی از مورخان و فیلسوفان، ایران را مهد فلسفه دانسته و مغان‑زرتشتی را نخستین کسانی معرفی کرده­ اند که به علم فلسفه پرداختند. با این اوصاف می­ توان گفت در ایران باستان، ایرانیان توجه خاصی به فلسفه داشته­ اند. افلاطون عقیده داشت که مبداء فلسفه از یونان نیست و احتمالاً از شرق آمده است.

جامعه علمی ایران از حکمت الهی به دور نبوده است چه آن زمان که در ایران باستان، مغان به فراگیری و تدریس حکمت الهی می­ پرداختند و چه زمانی که ملاصدرا حکمت متالیه را بنیان نهاد، امر که نشانگر سیر تحولات حکمت و فلسفه در ایران است.

در عالم اسلام، تنها در بین دانشمندان ایرانی سنت پیوستگی دانش فلسفی پیگیری شده است. در خارج از مرزهای ایران به دلیل غلبه اشعریت، که عداوت بسیاری با فلسفه داشت، رشد نکرد؛ بر همین اساس دانشمندان و اساتید بزرگ ایرانی اکنون میراث­دار یکی از غنی­ ترین و پویاترین مکتب­ های حکمت و فلسفه جهان می­ باشند.

گزارش همایش

با توجه به نیاز کنونی جامعه ما و به منظور آگاهی از وضعیت متون و منابع آموزشی حوزه­ های فلسفه، کلام، ادیان و عرفان در حوزه و دانشگاه، همایشی با حضور استادان و محققان در اواخر فروردین ماه ۱۳۸۴ برگزار شد. از جمله اهداف مهم این همایش، بررسی نقاط ضعف و قوت متون فوق ­الذکر، شناخت ضرورت­ ها و اولویت­ های این عرصه و نهایتاً تدوین و ترسیم افق­ های کوتاه و میان مدت آموزشی و پژوهشی بود که بدین ترتیب مطالعه پیشینه، توسعه، تحولات کمی و میفی و بالاخره ساختار منابع درسی و آموزشی حوزه­ های فلسفی، کلام، ادیان و عرفان در سطح دانشگاه ­ها و حوزه­ های علمیه ضرورت می­ یابد توسعه تفکر فلسفی در تمام مقاطع سنی و تحصیلی جامعه و همچنین بیان مشکلات اساتید، دانشجویان و محققان این حوزه فکری و نیز بررسی علل تنزل و افت علوم فلسفی و کم­ علاقگی دانشجویان به این رشته از مسائل مطروحه در همایش بوده که به منزله نخستین گام در زمینه تعامل تجربیات صاحب نظران و استادان این رشته با یکدیگر و بهره­ گیری از دانش و نقطه­ نظرهای آنان به شمار می­ آمد، و فرصتی بدست داد تا با آگاهی از چگونگی وضعیت متون متداول در برنامه­ های آموزشی حوزه و دانشگاه از یک سو کاستی­ های اساسی موجود در این زمینه­ ها آشکار شود و از سوی دیگر وظیفه سترگ استادان و محققان حوزه­های مذکور در جهت تألیف، تدوین و ترجمه آثار و منابع جدید و یا تنقیح آثار و متون فلسفی، کلامی و عرفانی موجود را یادآور شود.

همایش اسماء با حضور بیش از صد و پنجاه استاد حوزه و دانشگاه و مشارکت بیش از سی مرکز تحقیقاتی از جمله پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه­ ها (سمت)، دانشگاه علامه طباطبایی، دانشگاه شهید بهشتی، دانشگاه مفید و … در آغاز هفته وحدت در سالن همایش ­های بین­ المللی صدا و سیما با سخنرانی ریاست محترم مجلس شورای اسلامی دکتر حداد عادل شروع بکار کرد.

ایشان در سخنرانی افتتاحیه ضمن تشکر از دست­ اندرکاران، به محسنات فراگیری و تسلط به علم فلسفه ایشان و بیان داشتند «انسان نمی­ تواند بدون فلسفه زندگی کند همیشه سؤالاتی در محیط پیرامون ما مطرح است که علوم عاجز از پاسخگویی به آنهاست و نمی­ تواند جوابگوی همه سؤالات بشر باشد، انسان در فلسفه در پی پاسخگویی به این سئوالات است.»